Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen Departamentuak eta Nafarroako Unibertsitateko Ingeniari Eskolak tamaina eta sektore ezberdinetako enpresen egungo egoera aztertzeko eta hazteko ahalmena ebaluatzeko tresna bat aurkeztu dute ekonomia zirkularra. Tecnun egindako “Ekonomia zirkularra: lorpenak eta aukerak” jardunaldian, “EZI. Ekonomia Zirkularra Gipuzkoan”, zeinaren helburua lurraldeko enpresen berezitasunak aztertzea, Gipuzkoako enpresa-ehunaren egungo egoera ulertzeko eta etorkizuneko aukerak alor horretan aurrera egiteko. Diagnostiko tresna Europako Batzordeak sortutako ekonomia zirkularreko adierazleetan oinarritzen da, baina enpresa testuingurura egokituta.

Diagnostiko honetan 17 enpresak parte hartu dute guztira, eta horietatik 11 Gipuzkoako berrerabilpen eta birziklapen klusterreko 'GK Recycling' taldekoak dira. 17 enpresak urtero 50 milioi euro baino gehiago fakturatzen dituzten industria-sektore desberdinak ordezkatzen dituzte. Kontsultatutako enpresen %17k ingeniaritza mekaniko eta elektrikoaren sektorean duten industria jarduera identifikatzen du; %36, berriz, eraikuntzan, oinarrizko metalen ekoizpenean edo birziklapenean, fabrikazioan eta berrerabilpenean identifikatzen dira. Horrek adierazten du diagnostikatu diren enpresen erdiak baino gehiagok baduela beste enpresa batentzako elikagai gisa balio duen hondakin motaren bat sortzeko ahalmena.

José Ignacio Asensio diputatuak azaldu du oinarrizko hiru alderdiz osaturiko ekonomia zirkularreko eredurantz abiatu behar dela: ingurumena, iraunkortasuna eta planetaren ardatza errespetatzea, berotegi-efektuko gasen isurpen txikiagoa duen eredua dena eta ekoizpenak eta tokiko fabrikazio iraunkorra duena; gizarte-ardatz bat, ekonomia zirkularraren sustapenean estrategikoki kokatzen diren herrialde, lurralde eta hiri horiek enplegu-motor izan daitezen; eta azkenik, gure enpresen eta industrien hazkunde-aukera gisa sortzen den ekonomia zirkularrean oinarritutako ardatz ekonomikoa. Ildo horretan, eskualdeko arduradunak adierazi duenez, “ekonomia zirkularrak funtsezko zeregina du klima aldaketaren aurkako borrokan. Indarrak batu eta hondakinak eta klima aldaketa Gipuzkoa jasangarriago batean aberastasuna eta enplegua sortzeko aukera bihurtu behar ditugu». Zentzu horretan, Asensiok nabarmendu duenez, “gaur egun, birziklapenaren eta ekonomia zirkularraren sektoreak 500 milioi euroko bolumena du eta 5.000 pertsonari ematen dio lana. Datozen hamar urteetan, Gipuzkoak kopuru horiek bikoiztu eta sektoreko 10.000 lanpostu gaindi ditzake».

Ekonomia zirkularra garapen ekonomikoa ingurumenarekiko jasangarrian bilatzen duen eredu berri bat da. Eredu honek baliabideen ziklo biologiko eta teknikoak erauzketa, eraldaketa, banaketa eta kontsumo fase ezberdinetan erabiltzean eta berreskuratzean oinarritutako ekonomia proposatzen du. Horrela, materialen fluxuen erabilera eraginkorragoa lortzen da, hondakinak gutxitu eta sinbiosia sustatzen da.

Gipuzkoako Foru Aldundiko Ingurumen Saila ingurumena hobetzeko eta ekonomia zirkularra sustatzeko ildotik doa ekintza ezberdinen bitartez, hala nola GK Recycling birziklapen kluster edo GK Green Fashion moda jasangarriaren klusterren sorrera.

Tecnun -Nafarroako Unibertsitatearen aldetik, aspalditik ari dira lanean enpresen eredu ekonomiko lineal batetik zirkularrerako trantsizio hori informatzeko eta sustatzeko ideiarekin eta, zentzu horretan, lantzen ari dira. enpresa txikiak eta enpresa ertainak ekonomia zirkularrean integratzea.