"Inbertitu berrikuntzan eta talentuan, erabateko lehiakortasun abantailak direlako", azpimarratu du Pablo Urruchik, Nafarroako Unibertsitateko Big Data Zientziako Masterreko ingeniari eta zuzendariordeak, 'Fake News and Big Data: how does a pandemia' izeneko webinarioan. komunikazioan lan egin?', non krisiaren komunikazioaren kudeaketan datuen analisiaren aplikazioetan sakondu zuen.

Sareko jardunaldian Pablo Urruchik prebentzio estrategiak aztertu ditu, biraltasuna eta bot-ak jorratzen dituztenak, eta arintze estrategiak, argitalpen biral baten aurka jokatzen saiatzeko. Horretarako, Twitterri aplikatzen zaizkion fenomeno sozialak aztertu ditu eta gogoratu du biralak ez direla zertan albiste faltsuekin parekatu.

Ingeniariak adierazi duenez, sare sozialetan krisi-testuinguruetan iruzurra edo informazio okerra saihesteko , "oraindik kopuru txikiak ditugunean portaera birikoak aurreikustea" komeni da, eta kopuruak neurrigabeak badira, Twitterren gerta daitekeen bezala, komeni da horiek murriztea Big Dataren aplikazioarekin.

Pablo Urruchik ziurtatu du, sare sozialetako fenomeno baten analisian, egun bakarrean interakzio ugari lortzen dituen argitalpenak ez duela garrantzirik, aldi jakin batean hazkunde esponentziala jasaten dutenak baizik.

Prebentzio estrategiek bot-ak ere hartzen dituzte kontuan, baina albiste faltsuen kausa al dira?: «Mezuak automatizatzen dituzten makina hauen aplikazioaren atzean dagoen asmoa ez da nahitaez gaiztoa izan», esan du ingeniariak. Botak azaltzeko, erregresio logistikoa erabili zen, erabiltzaileak makina baten aurrean dagoen edo ez jakiteko probabilitatea eskaintzen duena. 

Kendu "bot-ak"

Hala, adierazi du, maiz beste zirkunstantzia batzuen artean, bot-ek jarraitzaile asko izaten dituztela, ez dutela argazkirik aurkezten edo bertan pertsona bat ez agertzea, sortze data berria dela eta aipamen ugari eta ausaz argitaratzen dituztela. "Errusia eta Nigeria dira bot bolumen handiena sortu ohi duten bi herrialdeak", gaineratu du.

Hala ere, badaude "kategorizazioak saltatzen" dituzten bot sofistikatuak. «Kasu hauetan, nola dakigu zer aurrean gauden? Argitalpenaren arabera jakingo dugu. Agian argazki bat, jarraitzaile kopuru ez handiegia eta sortze data apur bat zaharragoa du, baina bere argitalpenak aztertzen baditugu, emaitza difusio neurtua, konstantea eta lineala izango da».

"Zaila da albiste faltsuak identifikatzea eta giza arretatik badatoz, zergatik ez gara gai deszifratzeko, Big Datarekin eta analisi-tresnarik gabe, zer den eta zer ez den benetakoa", esan zuen Pablo Urruchik, zeinaren adibide. informazioa Adierazpen faltsuak desinformaziotik edo interpretazio okerretatik sortzen dira.

Nola arindu eduki biralak

«Prebentzioak kudeaketari heltzen dio, baina arintzea ahalmen kontua da, informazio faltsua biraldu denean eta hura geldiaraztea komenigarria denean», azaldu du ingeniariak «Arintzearen zailtasuna nodoak identifikatu behar direla eta kutsadura hedatzen jarrai ez dadin. Informazioaren kutsadura baldin badugu, ez dugu zertan albiste faltsuen aurkako kanpainarik abiarazi biztanleria osoari, ez baitugu horretarako gaitasunik, baina ahaleginak jarri beharko ditugu nodo gakoetan».

' Fake News eta Big Data: nola funtzionatzen du pandemiak komunikazioan?' Nafarroako Unibertsitateko 'Stop & Think Now' jardunaldi espezializatuen zikloaren barruan kokatzen da, non COVID-19 pandemiaren ondorioz sortutako egungo kezka batzuk eta har litezkeen irtenbideak lantzen diren.

Pablo Urruchi Datu Zientzia eta Adimen Artifizialaren Institutuko ikertzailea ere bada.