Gaurkotasuna
INGENIARITZA ESKOLAKO AZKEN BERRI ETA EKITALDIAK
Gibeleko minbiziaren aurkako helburua hobetzen duten matematikak
ingeniariak Tecnun Fluidoen mekanika aplikatzen dute medikuntza arloan minbiziaren tratamendua hobetzeko
Gibeleko minbizia munduan minbiziaren heriotzaren bigarren kausa da. "Badaude gibeleko tumoreak ebakuntza egin ezin direnak", azaldu du Jorge Aramburu zarauztarrak eta Ingeniaritza Mekaniko eta Materialen Saileko ingeniariak. Tecnun , Raúl Antón Ingeniaritza Eskolako zuzendariarekin eta Julio Ortega doktoregaiarekin batera, gibeleko minbiziaren aurkako tratamendua nola hobetu ikertzen du erradioenbolizazio teknika optimizatuz.
"Gaixotasunaren hasierako fasean zein aurreratuan aplika daitekeen tratamendu berri hau segurua eta eraginkorra da, eta ebakuntza egin ezin diren edo beste teknika oldarkorragoak jasan ezin diren tumoreetarako alternatiba bat", nabarmendu du Aramburuk .
Erradioenbolizazioa, arteria hepatikoan kokatutako kateter baten bidez, mikroesfera erradioaktiboak odolera sartzean datza. Hala, "tumorea barrutik irradiatzen da", jarraitzen du Donostiako Nafarroako Unibertsitateko Ingeniaritza Eskolako adituak.
Arteria hepatikotik zirkulatzen duen odola da gibeleko minbizi-zelulen elikadura iturri nagusia», nabarmendu du. Raul Anton, unibertsitate zentroko zuzendaria. Mikroesferei esker, ingeniariek azaldu dutenez, tumorea elikatzen duten arteria hepatiko txikienak blokeatzen dira eta minbizi-zelulak ezabatzen laguntzen da. "Gibeleko zelula osasuntsuek ez dute ia eragiten, batez ere atari-benetako odolez hornitzen baitira", argitu du. Anton.
Ingeniaritza Mekaniko eta Materialen Saileko ingeniariek erradioenbolizazioa fluidoen mekanikaren ikuspuntutik aztertzen dute. Aztertzen dute, esaterako, tratamenduaren parametro batzuen aldakuntzak —kateteraren posizioak edo mikroesferen injekzio abiadurak— nola eragiten duen paziente bakoitzaren tumorearen erradiazioan. Horri esker, eraginkortasun eta segurtasun aldetik eragin handiena duten parametroak zeintzuk diren zehazten dugu, eta, era berean, ia aurretratamendu bat egiteko, mikroesferek kasu zehatz bakoitzean hartuko luketen bidea ezagutzeko.
Zenbakizko simulazioen bidez, adituek "zein den mikroesferen dinamika odol-fluxuan, mikroesferek eta odolek nola elkarreragiten duten eta non bukatzen diren ikusten dute, erradioenbolizazio tratamendua modu pertsonalizatuan arrakastaz eskaintzeko", azaldu du Julio Ortega doktoregaiak.
Tecnun Modu honetan, Nafarroako Unibertsitate Klinikako (CUN) Erradiologia Zerbitzuarekin lankidetzan aritzen da, Europako erreferentziazko zentroa tratamendu honen administrazioan, 300 tratamendu baino gehiago egin baititu. «Azken batean fluidoen mekanika medikuntzan aplikatzea da. Oso modu laburtu eta sinplifikatuan esanda, hondarra daukan hodi bateko ur-emaria aztertuko bazenu bezala da”, amaitu du Aramburuk .